7 juni 2021
MKS in de praktijk: KinderThuisZorg (KTZ)
Het MKS wordt al veelvuldig in de praktijk gebruikt, toch verschilt het sterk per organisatie en per afdeling in hoeverre het MKS wordt toegepast. Carina de Munck, kinderverpleegkundige en coördinator in betere samenwerking bij KinderThuisZorg, vertelt over hun ervaring met het MKS.
“Vanuit KinderThuisZorg werken we al lang met het MKS en hebben we deze werkwijze inmiddels in al onze processen meegenomen. MKS betekent voor ons dat we een goede samenwerking aangaan met alle organisaties die te maken hebben met het kind en gezin. Het is hierbij belangrijk dat er constant aandacht is voor de eigen regie van het kind en het gezin. Er moet over de muren van de kinderleefdomeinen heen gekeken worden en intensiever worden samengewerkt om de beste zorg voor het kind te realiseren. Het MKS is een mooie methodiek om dit doel te bereiken, het is een hulpmiddel dat gebruikt wordt om integrale kindzorg te bewerkstelligen.
De kinderverpleegkundige is een belangrijke schakel in het MKS. De kinderverpleegkundigen inventariseren de zorg- en hulpbehoefte van kind en gezin en zijn intensief betrokken bij het gehele proces. Er wordt veel aandacht gegeven aan het zorgplan, hierin leggen we vast welke zorg het kind krijgt en met welke reden deze zorg wordt ingezet. Dit digitale plan is in te zien door kind, ouder en kinderarts en is ingedeeld op de vier kinderleefdomeinen: medisch, sociaal, ontwikkeling en veiligheid. Bij het opstellen hiervan zijn kind en ouder nauw betrokken en wordt er breder gekeken dan alleen de medische zorg.
Een voorbeeld van de meerwaarde van het MKS is te zien bij een premature baby die wordt ontslagen uit het ziekenhuis. Het kind heeft vaak weken in het ziekenhuis gelegen en voor ouders is ontslag vaak een grote stap. Wij leveren dan zorg aan huis, maar we komen nooit alleen voor de losse verpleegkundige handeling. Je moet het hele plaatje bekijken en daarom is het belangrijk dat we van tevoren met elkaar overleggen over de aanpak. Zonder goede overdracht staan we voor de deur bij mensen en hebben we geen idee wat we gaan aantreffen. Om goede zorg te kunnen leveren bij mensen thuis is het belangrijk om de context te weten waarin het kind zich bevindt en waar je als zorgverlener in terechtkomt.
Het is belangrijk om de stem van kind en ouder daarin mee te nemen, alleen zo kunnen we goede zorg waarborgen. Het is heel waardevol om van de afdeling te horen wat hun ervaringen zijn met het kind zodat we die lijn kunnen doorzetten. Ons doel is om ervoor te zorgen dat het voor het kind qua zorg niet uitmaakt of ze nou opgenomen zijn of dat zij thuis zijn. Kinderen worden vaak nog last minute aangemeld en dan is het lastig om een warme overdracht te doen. Indien haalbaar heb je natuurlijk het liefst dat er voor de overdracht al een paar dagen van tevoren contact wordt gelegd zodat de warme overdracht ingepland kan worden en de hulpbehoeftescan samen ingevuld kan worden. Er zijn nog veel stappen om te nemen om met alle afdelingen op dit punt te komen en we proberen de werkwijzen op elkaar af te stemmen.
Een paar jaar geleden werden we als KinderThuisZorg vooral handelingsgericht ingezet en je ziet dat dit steeds meer verschuift naar de vier kinderleefdomeinen. Hierdoor merken we dat we steeds dichter bij kind en gezin staan. Door het MKS wordt de overdracht laagdrempeliger en durven ziekenhuizen eerder de stap te nemen om kinderen naar huis te verplaatsen. Ouders zijn vaak heel blij als ze eerder naar huis kunnen. Kinderverpleegkundigen op de afdeling vinden het vaak gek om ouders een bepaalde handeling aan te leren maar veel ouders vinden het juist heel fijn als zij zelf voor hun kindje kunnen zorgen, zeker als zij dit lange tijd niet meer hebben kunnen doen.
Veel ziekenhuizen en zorgorganisaties werken al gedeeltelijk via het MKS, maar zijn zich hier niet van bewust. We horen vaak van ziekenhuizen dat zij niet via het MKS werken omdat ze het te groot vinden, maar dit hoeft niet zo te zijn. Het mooie aan het MKS is dat je het niet volledig opgetuigd hoeft te gebruiken. Ook als je delen van het MKS gebruikt kan dit al veel voordelen bieden en veel organisaties doen dit zonder dat zij dit doorhebben. Er zijn bijvoorbeeld veel afdelingen die al een tijdje voor ontslag informeren bij de ouders. Als je dan aan ze vraagt hoe het met ze gaat of hoe ze het zelf graag zien dan heb je niet het gevoel dat je een hulpbehoeftescan aan het afnemen bent. Dat zijn gewoon vragen die je vanuit je hart als (kinder)verpleegkundige stelt. Veel zorgprofessionals die doen dat al maar er kan nog een slag gemaakt worden in het rapporteren en doorzetten hiervan. Door de stappen van het MKS door te voeren in je eigen werkwijzen zorg je ervoor dat dit wel altijd volledig gebeurt. Afdelingen weten vaak niet goed wat het MKS inhoudt en dat zij hier eigenlijk al veel onderdelen uit toepassen. We merken dat veel afdelingen bezig zijn met MKS en proberen te ontdekken hoe ze kinderen met zorg het beste naar huis kunnen verplaatsen. Afdelingen proberen het vaak zelf te regelen, maar het is juist belangrijk om de verbinding met elkaar aan te gaan. Het wiel hoeft niet opnieuw te worden uitgevonden, maar met goede samenwerking kom je sneller tot het uiteindelijke doel.
Uiteindelijk is de zorg die je wilt leveren maatwerk en verschilt dit per gezin. Ziekenhuizen vragen weleens aan ons vanaf hoeveel weken een kindje naar huis zou kunnen. Wij houden dat altijd graag open omdat het ervan afhangt wat voor kindje, de zorgvraag, het verleden en de situatie van het gezin. Die beweging van maatwerk is lastig op gang te krijgen. Er wordt vaak gewerkt met vaste grenzen. Het leren om maatwerk toe te passen verloopt moeilijk en heeft nog wat meer tijd nodig. Het is belangrijk dat je samen met ouders kijkt wat de best passende oplossing is. MKS ondersteunt hierin en geeft het hele plaatje weer. Je kunt ouders beter ondersteunen en je blijft korte lijntjes houden. Je wilt dat kinderverpleegkundigen binnen en buiten het ziekenhuis dezelfde visie volgen. Door het MKS zijn wij ons er veel meer bewust van dat het moet draaien om het kind en gezin. Ik zou graag aan afdelingen willen meegeven dat het MKS niet zo groot hoeft te zijn als dat het nu lijkt, maar het is een hulpmiddel voor de afdeling om de overdracht te organiseren.”